Od nowego roku można będzie bezpłatnie uzyskać poradę prawną. Za organizację tego systemu na poziomie lokalnym odpowiedzialny jest samorząd powiatu (zadanie ma charakter rządowy, ale ustawodawca zlecił jego realizację powiatom i starostom).

Dwa punkty darmowej pomocy prawnej w Powiecie Jaworskim

W ramach tego systemu w powiecie jaworskim utworzone zostaną dwa punkty (zgodnie z ustawą jeden punkt przypada na 25 tys. mieszkańców), w których będzie świadczona pomoc prawna osobom uprawnionym do uzyskania takiej pomocy. Pomocy udzielać będą co do zasady adwokaci oraz radcowie prawni, a w przypadku powierzenia prowadzenia jednego punktu organizacji pozarządowej (np. stowarzyszeniu lub fundacji) także doradcy podatkowi oraz osoby, które ukończyły magisterskie studia prawnicze. W szczególnie uzasadnionych przypadkach adwokata i radcę prawnego będą mogli zastępować aplikanci.

Powiat w porozumieniu z gminami

Samorząd Powiatu, jako bezpośrednio odpowiedzialny za realizację tego zadania, jest żywotnie zainteresowany jak najszerszą dostępnością do pomocy prawnej, tj. stworzeniem takiej sieci punktów i lokali, w których będzie ona  udzielana, ażeby w możliwie jak najwyższym stopniu odpowiadała ona potrzebom mieszkańców ze względu na odległość od ich miejsca zamieszkania. Zamierzeniem samorządu Powiatu jest stworzenie możliwości uzyskiwania nieodpłatnej pomocy prawnej w każdej gminie. Ze względu na liczbę mieszkańców poszczególnych gmin adwokaci i radcowie prawni udzielać będą pomocy prawnej dwa razy w tygodniu w Bolkowie i jeden raz w tygodniu w każdej z pozostałych gmin. W ten sposób mieszkańcy tych gmin nie będą musieli koniecznie przyjeżdżać po taką pomoc do Jawora. Punkt w Jaworze, który poprowadzi powiat samodzielnie czynny byłby przez pięć dni w tygodniu. Szczegółowy harmonogram pracy poszczególnych punktów podany zostanie do publicznej wiadomości w terminie późniejszym.

Dla kogo darmowa pomoc prawna

Nie wszyscy jednak mieszkańcy powiatu będą mogli skorzystać z takiej pomocy, ponieważ ustawa ogranicza krąg uprawnionych. Przysługiwać ona będzie tylko osobom, które:  

1) w okresie 12 miesięcy poprzedzających zwrócenie się o pomoc prawną na podstawie ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej uzyskały prawo do świadczenia z pomocy społecznej i wobec których w tym okresie nie wydano decyzji o zwrocie nienależnie pobranego świadczenia (osoba ubiegająca się o pomoc prawną będzie zobowiązana przed jej udzieleniem złożyć pisemne oświadczenie, że nie wydano wobec niej decyzji o zwrocie nienależnie pobranego świadczenia),

2) posiadają ważną Kartę Dużej Rodziny, o której mowa w ustawie z 5 grudnia 2014 r.,

3) uzyskały zaświadczenie na podstawie ustawy z 24 kwietnia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego,

4) posiadają ważną legitymację weterana albo legitymację weterana poszkodowanego, o których mowa w ustawie z 19 sierpnia 2011 r. o weteranach działań poza granicami państwa,

5) nie ukończyły 26 lat,

6) ukończyły 65 lat,

7) w wyniku wystąpienia klęski żywiołowej, katastrofy naturalnej lub awarii technicznej znalazły się w sytuacji zagrożenia lub poniosły straty (każdy zagrożony lub poszkodowany).

Jak udokumentować prawo do nieodpłatnej pomocy prawnej

Podstawą do uzyskania darmowej pomocy prawnej będzie przedłożenie przez osoby wymienione powyżej, następujących dokumentów: oryginału albo odpisu decyzji o przyznaniu świadczenia lub zaświadczenia o udzieleniu świadczenia - pkt 1), ważnej Karty Dużej Rodziny - pkt 2), zaświadczenia - pkt 3), legitymacji weterana albo legitymacji weterana poszkodowanego - pkt 4), dokumentu stwierdzającego tożsamość - pkt 5) i pkt 6), oświadczenia, że zachodzi przynajmniej jedna okoliczność z wymienionych w ustawie - pkt 7).

Na jaką pomoc mogą liczyć uprawnieni

Darmowa pomoc prawna nie obejmuje wszystkich dziedzin prawa. Nie będzie można uzyskać pomocy prawnej w sprawach:

1) podatkowych związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej,

2) z zakresu prawa celnego, dewizowego i handlowego,

3) związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, z wyjątkiem przygotowania do rozpoczęcia tej działalności.

Nieodpłatna pomoc prawna obejmować będzie:

1) poinformowanie osoby uprawnionej o obowiązującym stanie prawnym, o przysługujących jej uprawnieniach lub o spoczywających na niej obowiązkach,

2) wskazanie osobie uprawnionej sposobu rozwiązania jej problemu prawnego,

3) udzielenie pomocy w sporządzeniu projektu pisma w wymienionych wyżej sprawach, z wyłączeniem pism procesowych w toczącym się postępowaniu przygotowawczym  lub sądowym i pism w toczącym się postępowaniu sądowo administracyjnym,

4) sporządzenie projektu pisma o zwolnienie od kosztów sądowych lub ustanowienie pełnomocnika z urzędu w postępowaniu sądowym, lub ustanowienie adwokata, Radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego w postępowaniu sądowo-administracyjnym.